Manipülasyon insanları ve durumları çıkarlar doğrultusunda üstü kapalı bir şekilde kontrol etme durumuna denir. Manipüle etmek bir nevi akıl oyunu da denilebilir. Peki manipülasyonun ekonomideki yeri nedir? Nasıl uygulanır? Ne şekilde karşımıza çıkar?
Ekonomide manipülasyon yanlış bilgi ve söylenti şeklinde karşımıza çıkar. Yatırımcıları, yatırım ürünleri ve sektör değerlerinin son ve gelecek durumları hakkında yanlış bilgilerle yanıltmak manipülasyonu ortaya çıkarır. Hileli işlemler ve algı yönetimi ile yanlış hareketlenmelere yol açan manipülasyon suç niteliği taşımaktadır.
Manipülasyona arz ve talebin sorunlu ve sınırlı olduğu piyasalarda, yeni ve piyasaya yabancı yatırımcıların çok olduğu piyasalarda rastlanır. İşleme dayalı, bilgiye dayalı olmak üzere ikiye ayrılır.
İşleme dayalı manipülasyon yatırımcının piyasada işlem gören araçlarının ve işlemlerinde etkilendiği manipülasyon türüdür. Yatırımcıyı doğruyu göstermeyen fiyat hareketleriyle yanıltıp yanlış işlem yaptırmak temel amaçtır. Ya da bu işlemler dışında pay sahibi olunan sözleşmelere yönelik manipülasyonlar da işleme dayalıdır. Pay sahibinin hakkının manipüle edilmesi sonucunu doğurur.
Yapay piyasa yaratmak, yanıltıcı veriler ile işlem yapmaya ikna etmek işleme dayalı manipülasyonlara sebep olan diğer davranışlardır.
Bilgiye dayalı manipülasyonlarda ise tüm yanıltıcı hamleler gerçeği yansıtmayan finansal verilerle yapılır. Çoğunlukla şirketlerin performans bilgilerinin topluma yanlış aksettirilmesinde kullanılan bu tür manipülasyon, şirket getirisi ve imajını doğrudan etkiler.
Türk anayasasında finansal manipülasyonların bir piyasa dolandırıcılığı olduğu 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun 107. maddesinde düzenlenmiştir. Piyasalar üzerindeki negatif etkisinden dolayı manipülasyonun engellenmesi ve cezai işlem uygulanması oldukça büyük bir önem taşımaktadır