Her geçen gün hayat pahalılığı artıyor ve fiyat artışına çoğu zaman yetişemiyoruz. “Şimdi almazsak hiç sonra alamayız” cümlesi bu sıralar toplum olarak dilimizde. Bir arabanın ya da bir telefonun şu anki fiyatı ile birkaç ay sonraki fiyatı arasında oldukça büyük farklar görebilmek mümkün. Doğru fiyatı ya da doğru fırsatı kaçırma korkusu uzmanların tanımlamalarına göre “fear of missing out” finans sektöründe de oldukça yaygın.

Yatırımcıları fear of missing out (fomo) etkisinden korumak ve fiyat artışlarından korunmalarını sağlayan bazı yöntemler mevcut. Bunlardan biri de opsiyon sözleşmeleridir. Opsiyon sözleşmeleri nasıl yapılır? Opsiyon sözleşmeleri yatırımlarımıza nasıl avantajlar sağlar? Birlikte öğrenelim!

Opsiyon sözleşmesi, bir dayanak varlığına belirli vadede opsiyon pirimi ödemesi uygulanarak belirlenen fiyat üzerinden alım satım hakkı sağlayan türev bir araçtır. Alım (call) ve satım (put) opsiyonu olmak üzere opsiyon türleri ikiye ayrılır.

Alım opsiyonu kısa bir tabir ile alıcı tarafa alım hakkı tanımak olarak tanımlanabilir. Alıcının belirlemiş olduğu vade dolana kadar önceden belirlenmiş fiyat üstünden alım yapma hakkına sahip olmasıdır. Bu sözleşme türünde satıcı taraf alıcıyı alım işlemi yapmaya zorlayamaz yalnızca alıcının talebi doğrultusunda alım işlemi gerçekleşir. Satım opsiyonunda ise durum tam tersi gerçekleşir. Önceden belirlenmiş olan vade dolana kadar aynı şekilde belirli fiyat üzerinden satma hakkının tanınması işlemidir.

İşlem görme tipine göre iki farklı opsiyon tipi bulunur.

Opsiyon piyasasında bahsetmiş olduğumuz tüm işlemler iki ana olgu üzerinde işlem görür. Bunlar nelerdir? Avrupa ve Amerikan tipi opsiyonlar bu iki olguyu oluşturur. Bu iki olgu zamansal süreçler baz alınarak birbirinden ayrışır. Avrupa tipi opsiyonda alıcı hakkını vade dolduğunda yalnızca borsanın belirlediği tarihlerde kullanma koşulu taşır. Amerikan tipi opsiyonlarda ise alıcı istediği bir zamanda hakkını kullanabilir.

Sermaye piyasasında yer alan ve işlem gören her ürün ve enstrüman mutlaka içinde bazı riskleri barındırır. Peki opsiyon sözleşmeleri ve sunulan bu fırsatlar içinde risk barındırıyor mu? Barındırıyorsa nasıl riskler barındırır? Opsiyon piyasasındaki en büyük risk etkeni kaldıraç etkisinden doğacak olan zararlardır. Opsiyonlar zaman aşımına uğradıklarında yaratacakları değer kayıpları da opsiyon sözleşmelerinin risklerinden denilebilir.

Riskler de göz önünde bulundurulduğunda opsiyon sözleşmeleri çoğunlukla pozitif etkiler yaratır. Her koşulun da bilinmesi ve profesyonel bakış açısı ile hareket edilmesi durumunda opsiyon sözleşmeleri yatırım yolculuğunda yatırımcıya mutlaka destek niteliği taşır.