Borsada her gün binlerce hisse senedi ve birçok menkul kıymet işlem görüyor. Kimi yatırımcı uzun vadeli kimisi ise kısa vadeli işlemler ile kazancını nakde çevirerek fayda sağlıyor. Aynı zamanda vade süresi içerisinde elde edilen kazançtan pay alınarak yatırıma devam edilebilen tercihler de mevcut.
Temettü ya da başka bir deyişle kar payı terimi ortağı olunan şirketten elde edilen kardan pay sahiplerinin kendilerine düşen kazancı almasıdır.Yıllık net dönem karı üzerinden dağıtılan miktar olarak tanımlanır. Temettü geliri yalnızca şirketin pay sahiplerine değil, ortaklık çalışanlarına da dağıtılabilir. Kar dağıtım politikasını benimsemek şirketlerin zorunlu olduğu bir durum değildir. Şirket genel kurulunun onay vermemesi durumunda temettü geliri dağıtılmadan da işlem görmeye ve birikim yapmaya devam edilebilir. Temettü geliri iki farklı yöntemle uygulanır. Bunlar nakit temettü yöntemi ve hisse geri satın alma yöntemleridir. Nakit yöntemi çoğunlukla üç ayda bir ödemesi gerçekleştirilen olağan ve özel olarak ayrımı yapılan temettü uygulamasıdır. Hisse geri satın almaları ise temettü yöntemi ile gerçekleştirilen nakit iadesi olarak ifade edilebilir.
Peki temettünün faydaları bunlar sınırlı mıdır? Cevap; tabi ki hayır. Temettü yalnızca yatırımcıya fayda sağlamaz, hisse senedi talepleri ve değerlerine yarattığı pozitif etki ile piyasaya olan faydası da gözle görülmektedir. Yüksek ihraç fiyatlarına sahip hisse senetlerini temettü ile daha avantajlı gören yatırımcılar, hisse senedi alımı oranlarının artmasına sebep olur. Şirketler bu sayede hem yerli hem de yabancı olmak üzere kaynak kazanmaya devam ederler. Kar payının dağıtılması şirketin karını azaltması açısından şirket politikasında çelişkiler yaratacak olsa da yeni yatırım finansmanı elde etmek için üstünde düşünülmesi gereken bir yöntemdir. Çoğunlukla sermaye kazancına göre ödenen temettü vergi tutarının daha az olması gibi durumlarda şirketler temettü dağıtımına bir adım daha yaklaşmış olurlar.
Temettü dağıtan şirketlerin paylarının yer aldığı iki farklı temettü bulunur.
BIST Temettü Endeksi; Yıldız Pazar, Ana Pazar ve Alt Pazar’da işlem gören ve değerleme günü itibariyle son 3 yılda nakit temettü dağıtan şirketlerin paylarından oluşur.
BIST Temettü 25 Endeksini ise BIST Temettü Endeksinin alt parçası gibi düşünebiliriz. Bu endekste yer alan ve değerleme günü itibariyle temettü verimlerine göre yapılan sıralamada en yüksek 2/3’lük dilimde yer alan ve ortalama fiili dolaşımdaki paylarının piyasa değeri en büyük 25 paydan oluşur.
Yatırımcısına kazanç sağlayan bir uygulama olan temettü vergiye tabidir. Vergilendirmesi nasıl gerçekleşir derseniz birlikte inceleyelim. Temettü gelirlerine uygulanan vergilendirme işlemi %10 stopaja tabidir. Ülkemizde temettü vergilendirmesindeki başka bir husus ise gelir vergisine tabi brüt temettü tutarıdır. Oran olarak her sene değişiklik gösterir.
Temettü yatırımcısını ilgilendiren başka bir detay ise temettü verimidir. Temettü verimi, şirketin dağıttı net temettü miktarının hisse senedi fiyatına olan oranıdır. Temettü Verimi= Toplam ÖdenenTemettü/ Şirketin Piyasa Değeri şeklinde hesaplanır. Böylelikle yatırımcı süreç sonrasında kazancının ne olabileceğini görür ve yatırım yapmak kolaylaşır.